zondag 10 juni 2012

GGO's: droom of nachtmerrie?

Door: Ella
In Brussel hebben we met een delegatie van de YFM Hans van Scharen ontmoet. Hans is collega van Barbara Redant, beide beleidsmedewerker van Bart Staes, Vlaamse Groene Europarlementariër. Het trio stelde vast dat er in het nederlandstalig taalgebied geen toegankelijk boek bestond over ggo's, dus schreven ze er zelf maar een.

In het boek wegen de auteurs de pro’s en contra’s van ggo’s af. Bart discussieert met zijn studievriend en milieuactivist Koen en met bio-ingenieur Nathalie, heftig voorstander van ggo’s.

In België zijn op dit moment, net als in Engeland, demonstraties rondom een GGO proefveld bij Wetteren. Bart Staes nam het op voor de actievoerders. Het debat dat zich erna ontwikkelde verengde zich tot de vraag of actievoerders nu wel of geen geweld hadden gebruikt. Dat trok de aandacht weg van het wezenlijke debat over de zin en onzin van ggo's. Een cruciaal debat over de toekomst van onze landbouw en de mondiale voedselproductie. Dit boek wil daar dieper op in gaan.

Hans van Scharen benadrukt dat er op Europees niveau - met succes - een sterke biotech-lobby gaande is via ‘EuropeBio’, die ggo’s en dito voedsel door wil drukken, ondanks het feit dat vele enquêtes al jaren aantonen dat een ruime meerderheid van de Europese bevolking hier niets van wil weten. Er is ook het veel voorkomend fenomeen dat adviseurs van voedselveiligheidsagentschappen na verloop van tijd overstappen naar de voedselgiganten en biotechbedrijven én omgekeerd. Onlangs werden meerdere van deze wantoestanden blootgelegd bij de Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA. Dat agentschap is onbekend bij het grote publiek, maar heeft wel een doorslaggevende stem bij het goedkeuren en als veilig verklaren van voedsel, additieven en genetisch gemanipuleerde gewassen. Ook uit het gesprek wat de YFM met de commissie heeft gehad kwam naar voren dat de commissie zonder enige twijfel rapporten van de EFSA overnemen en als leidraad gebruiken, terwijl nu blijkt dat hier grote twijfels bij bestaan.

Enkele bezwaren die naar voren komen in het boek: "GGO´s: Droom of nachtmerrie?"

1.    De ethisch-filosofische bezwaren: hoe ver kan de mensheid gaan in het ingrijpen in de natuur? Worden er met dit soort onderzoek grenzen overschreden? Kunnen we met genen doen wat we willen of moeten we dit plaatsen in een context van respect voor ons ecosysteem?
2.    Er zijn - deels nog onbekende - korte- en langetermijnrisico's voor gezondheid en milieu. Die risico's worden nu op vrij korte termijn, of middels een zeer beperkt aantal criteria ingeschat. Niet alleen de kortetermijnevaluaties maar ook de lange termijn is van belang. Zie de analogie met het niet goed inschatten van andere technologieën zoals DDT, asbest of dioxines. Het voorzorgsprincipe moet ten allen tijde gelden.
3.      Ggo's zorgen voor een verschraling van de biodiversiteit en dus genetische rijkdom. Het is bewezen dat er bij ggo-teelten minder wilde planten, minder wilde vogels voorkomen. En er zijn vragen inzake de negatieve effecten van ggo's op de volksgezondheid. Daarover bestaat relatief weinig wetenschappelijk onderzoek. Al bestaan er wel degelijk enkele verontrustende studies.
4.      Onderzoek toont aan dat 70 procent van de Europese burgers tegen ggo's is. Daarom strijden wij er in het EP voor dat op de voedseletiketten verplicht vermeld staat dat de aangekochte producten ggo's bevatten.
5.      GGO-teelten zorgen vaak voor minder autonome boeren en boerinnen. De biotechbedrijven zorgen voor een koppelverkoop van zaden en herbicides met een contractueel verbod op het gebruik van zaaizaad. Boeren moeten dus elk jaar weer de kassa's van de voedselgiganten passeren. In bepaalde ontwikkelingslanden worden boeren eerst gelokt met goedkoop gg-zaad, maar naar verloop van tijd moeten ze hoge royalties betalen. Boeren worden ook afhankelijk door het patentenbeleid. Internationaal geldt de regel dat er geen patenten worden genomen op levende organismes. En toch gebeurt het steeds vaker dat transgene organismes gepatenteerd worden.
6.      GGO-landbouw is onverenigbaar met biologische of duurzame landbouw en zorgt voor een versterking van de industriële landbouw die sterk afhankelijk is van kunstmeststoffen (eindige aardolie) en chemische bestrijdingsmiddelen. De geclaimde meeropbrengsten van ggo-teelten, blijken niet uit de meeste wetenschappelijke analyses. Het argument dat ggo's honger de wereld uit zullen helpen, is niet meer dan doorzichtige propaganda van grote agro-chemische multinationals.
     
De conclusie van het boek :
"Mochten burgers over de juiste informatie en context beschikken, zouden ze wel weten welke keuze te maken: die van het gezonde verstand. Een keuze voor een duurzame landbouw. Dus is het niet naïef of zinloos om te vechten voor een droom, die gaat over een democratische toegang tot voedsel, een duurzame landbouw die de aarde niet structureel uitput, over autonomie van boeren en boerinnen. Het alternatief is een nachtmerrieachtig scenario, waarin een handvol multinationals nog meer ultieme macht over de mondiale voedselproductie verkrijgen. Enkele mondiale bedrijven die bepalen welk voedsel de meerderheid van de bevolking al dan niet op zijn bord krijgt, die bepalen welk wetenschappelijk onderzoek er gedaan kan worden. Welke scenario gaan we volgen? Me dunkt dat dit alles voldoende 'food for thought' biedt?!"

Geen opmerkingen:

Een reactie posten